W idealnym scenariuszu mąż i żona zarabiają tyle samo, a wysokość ich wynagrodzeń wystarcza im na pokrycie kosztów życia i realizację marzeń. Rzeczywistość jest jednak inna i w związkach pojawiają się dysproporcje finansowe. To natomiast przyczyna wielu frustracji. Wbrew pozorom finanse są jednym z największych problemów, z jakimi borykają się małżonkowie. Jak sobie z tym radzić i czy rzeczywiście to tak istotne?
Spis treści
Mąż – głowa rodziny powinna zarabiać więcej, czyli stereotypy przeszłości
Latami uważało się, że wyższe zarobki mężczyzny w związku, zwłaszcza małżeńskim, są rzeczą naturalną. Zakładało się, że to mąż powinien zapewnić rodzinie stabilność finansową i móc samodzielnie utrzymać swoją partnerkę i dzieci.
Na przestrzeni lat pogląd ten mocno się zmienił. Kobiety są bardziej niezależne, większą uwagę przywiązują do kariery zawodowej, ale też mają więcej możliwości. Są częściej doceniane przez pracodawców i zajmują wyższe stanowiska.
Od pewnego czasu widać również pracę, jaką firmy podejmują względem wyrównania wysokości wynagrodzeń. Choć w tej kwestii wiele jest jeszcze do zrobienia i do ideału jest nam z pewnością daleko, to zdarza się, że to właśnie wypłata żony stanowi większą część domowego budżetu. To natomiast może być powodem do problemów w związku, choć wcale nie musi.
Jak wyglądają zarobki Polaków i czy rzeczywiście zarówno mężczyznom, jak i kobietom tak trudno pogodzić się z niższym wynagrodzeniem?
Zarobki kobiet i mężczyzn w Polsce
Dane GUS z końcówki 2018 roku podają, że przeciętnie pracownik zarabiał wtedy 5003,78 zł. Wynagrodzenia kobiet i mężczyzn znacząco się jednak różniły. Te pierwsze zarabiały o 9,2 proc. mniej niż wspomniana kwota, co stanowiło nieco ponad 460 zł niższą wypłatę niż średnia. Mężczyźni natomiast otrzymywali pensję o 8,9 proc wyższą, co w przeliczeniu dawało nieco ponad 443 zł.
Spoglądając na dane w odniesieniu do pracowników, którzy otrzymują wynagrodzenie za każdą przepracowaną godzinę, to zarobki mężczyzn były o 6,0 proc. wyższe od średniego wynagrodzenia kobiet. Dawało to ok. 1,68 zł więcej. Średnia wynagrodzeń wynosiła natomiast 27,79 zł brutto.
Okazuje się, że Polska plasuje się na szóstym miejscu w Europie pod względem najniższej różnicy przeciętnych płac mężczyzn i kobiet.
Skąd takie wahania? Przyczyn dopatruje się m.in. w tym, w jakich sektorach zatrudnione są kobiety. Pod koniec 2020 roku niemal 40 proc. (bo aż 38,7) pracowało w sektorze publicznym. Trudno więc mówić o równych płacach.
Mąż zarabia więcej od żony
Mąż, który zarabia więcej od żony, to częsty scenariusz w małżeństwie, pomimo faktu, że co czwarty mężczyzna w naszym kraju uważa, że kobiety otrzymują takie samo wynagrodzenie jak oni. To stawia go w pozycji osoby utrzymującej rodzinę.
W takim przypadku trudno o znalezienie badań na temat reakcji na niższe dochody ich partnerek. Zdarza się, że publikowane są historie na temat budowania i narastania poczucia uzależnienia lub nawet przynależności do partnera, które spowodowane jest mniejszym wynagrodzeniem.
Żona zarabia więcej od męża
Kobieta, która zarabia więcej niż mąż, nie jest już rzadkim zjawiskiem. Najczęściej tendencja zauważalna jest w większych miastach. Jak podają badania TNS Polska przeprowadzone na zlecenie portalu Pracuj.pl, co piąta Polka zarabia obecnie więcej od swojego partnera. To niesie za sobą określone skutki. Nic w tym dziwnego, dla wielu mężczyzn jest to nowe zjawisko, do którego należy się przystosować.
Czy mężczyźni mogą pogodzić się z większymi zarobkami żony?
Okazuje się, że co trzeci partner ma z tym problem, a niższe zarobki wpływają na jego poczucie wartości i uderzają w ego. W takiej sytuacji nie czują się dobrze traktowani przez swoje partnerki, a wizja niskich zarobków jest dla nich przerażająca i rodzi frustracje, i tu, zależnie od osobowości, pęd za awansem lub zwiększeniem dochodu, lub przeciwnie, bierność zawodową.
Nie dotyczy to każdego z mężczyzn, bo w przypadku relacji opartych na partnerstwie różnica dochodów może wzmacniać więzi. Często zdarza się jednak, że dysproporcje płac silnie uderzają w relację. W takim przypadku istotna jest praca nad związkiem – być może również u terapeuty, który wypracuje rozwiązanie dla danej pary.
Co więcej, wciąż żyjemy w przekonaniu, że kobieta poświęcająca się karierze robi to kosztem rodziny. Zrzucamy więc odpowiedzialność za utrzymanie domu czy wychowanie dzieci właśnie na nią. Do takich wniosków rzadko dochodzi się jednak w przypadku mężczyzn, którzy pną się po szczeblach kariery.
Jak postępować, kiedy jedna ze stron zarabia więcej?
Zarówno w sytuacji kiedy mąż zarabia więcej od żony, jak i odwrotnie, należy dbać o to, żeby druga strona nie czuła się gorsza czy mniej zaangażowana w budowanie stabilności finansowej Waszej rodziny (niezależnie od tego, czy macie dzieci).
Żeby mówić o szczęśliwym związku pomimo dysproporcji finansowych, dobrze, żeby osoba zarabiająca więcej nie skupiała się na swoich dochodach i nie wypominała drugiej, że wnosi więcej do domowego budżetu. Ten powinniście planować natomiast wspólnie.
Właśnie organizowanie razem większych wydatków, uzgadnianie określonych zakupów (również jeśli dotyczą wyłącznie jednej ze stron) wskazuje, że pomimo wyższego wynagrodzenia dana osoba liczy się ze zdaniem drugiej i traktuje ją jako partnera. Nie stawia w niższej pozycji.
Dobrym pomysłem jest też stworzenie wspólnego konta, na które będziecie wpłacać pieniądze na ogólne wydatki. Z drugiej strony nie możemy popadać w skrajności. Zarabiający więcej partnerzy nie mają obowiązku tłumaczyć się ze swoich finansów i budować niesłusznego poczucia winy. Uciekanie od tematu nie jest rozwiązaniem.
„Zarabiam więcej od Ciebie”, czyli kłótnia o finanse
Ważne jest, żeby partnerzy nie wypominali sobie różnic w wysokości wypłat w trakcie kłótni. Dotyczy to również słabości drugiej ze stron i poniesionych porażek. Zasada ta powinna być jednak stosowana niezależnie od problemów z finansami, a w każdym związku.
Należy pamiętać, że fakt, że jedna ze stron zarabia więcej, nie jest przyczyną kłopotów w związku. To wyłącznie element zapalny, który przyczynia się do eskalacji innych problemów, z jakimi zmaga się para.
Wysokość dochodów a przemoc ekonomiczna
Problem pojawia się, jeśli któreś z małżonków nie pozwala na korzystanie ze wspólnych pieniędzy w celu zaspokojenia podstawowych potrzeb. W takiej sytuacji nadużycia mogą przerodzić się w przemoc ekonomiczną. Partner sprawia, że pieniądze stają się jego bronią w codziennym życiu i dobrem, które zapewnia wyłącznie on. Oznacza to władzę i kontrolę, ale też wykorzystywanie do uzależnienia finansowego partnera. Jest to także nadmierna kontrola wydatków.
Jeśli rozpoznajemy takie zachowania u męża lub żony, musimy interweniować. Pomóc mogą specjaliści, jak pracownicy Niebieskiej Linii czy ośrodka pomocy społecznej. W skrajnych przypadkach tego typu sytuacje rozwiązywane są sądownie.
Kto w małżeństwie zarabia więcej, ten ma nad nim kontrolę?
Po części – im wyższe zarobki każdej ze stron, tym większa niezależność. Z drugiej strony związek opiera się na partnerstwie, pieniądze nie powinny więc dzielić, a łączyć i dawać możliwości do rozwoju.
Co sądzicie na temat różnic w zarobkach w małżeństwie i czy zdarzały się Wam problemy w relacji na tle finansowym? Jak jest w Waszych związkach? Podzielcie się z nami swoją opinią w komentarzach.
Z tego artykułu dowiesz się:
W dzisiejszym małżeństwie kwestie finansowe stanowią istotny aspekt relacji. Tradycyjnie zakładano, że to mąż powinien zapewnić rodzinie stabilność finansową, jednak współczesne kobiety coraz częściej osiągają sukcesy zawodowe i zarabiają więcej od swoich partnerów. Dane GUS z 2018 roku pokazują, że zarobki mężczyzn były wyższe od zarobków kobiet, choć różnica ta zmniejsza się. Polska plasuje się na szóstym miejscu w Europie pod względem najmniejszej różnicy płac między płciami.
Jednak, gdy żona zarabia więcej od męża, może to powodować napięcia w związku. Mężczyźni często mają trudność z zaakceptowaniem niższych zarobków, co wpływa na ich poczucie wartości. Ważne jest, aby pary pracowały nad utrzymaniem równowagi i wzajemnego szacunku, niezależnie od różnic w dochodach. Dobrym rozwiązaniem jest wspólne planowanie budżetu i unikanie wypominania zarobków podczas kłótni.
Na końcu artykuł porusza temat przemocy ekonomicznej, która może wystąpić, gdy jedno z małżonków kontroluje finanse i ogranicza dostęp drugiego do środków. W takim wypadku pomoc mogą zaoferować specjaliści.
Najważniejsze informacje:
– Finanse są jednym z głównych problemów w małżeństwach.
– Tradycyjnie zakładano, że mężczyzna powinien zarabiać więcej.
– Kobiety coraz częściej osiągają wyższe zarobki.
– Polska ma jedną z najmniejszych różnic w płacach między płciami w Europie.
– Różnice w zarobkach mogą powodować napięcia w relacjach.
– Przemoc ekonomiczna to kontrolowanie finansów przez jedno z małżonków.
Artykuł jest skierowany do małżonków i par, które chcą lepiej zrozumieć i zarządzać różnicami w zarobkach w swoich relacjach. Może być również pomocny dla osób zainteresowanych zagadnieniem równouprawnienia w kontekście finansowym oraz tych, którzy poszukują porad dotyczących utrzymania zdrowych relacji mimo dysproporcji dochodowych.
A wiecie, czemu żona częściej zarabia więcej? Bo jej mężowie zbyt często polegają na kupowaniu gratów w promocji zamiast awansować. Prawda jest taka, że w domu, gdzie ona przynosi większą pensję, mąż zaczyna gotować obiady i nauczył się, że patelnia to nie jest miejsce na przechowywanie kluczy. W każdym razie, kto by pomyślał, że bycie „żoną przy mężu” to teraz świetna kariera. I jeszcze jedno – jeśli pieniądze szczęścia nie dają, to dlaczego wciąż o nich gadamy? Może lepiej zainwestujmy w charyzmę!