Edward Norton — filmy i najlepsze role: filmografia pełna zaskakujących ról i kreacji

Edward Norton na ekranie: od niezależnych produkcji po blockbustery

Edward Norton to amerykański aktor, a także producent i reżyser filmowy. Urodził się 18 sierpnia 1969 roku w Bostonie, a większość dzieciństwa spędził w się w Columbii, stanie Maryland. Już jako pięcioletni chłopiec poczuł miłość do aktorstwa – wszystko za sprawą przedstawienia „If I Were a Princess”, w którym wystąpiła jego opiekunka.W wieku 8 lat, mały Edward występował już w szkolnym kółku dramatycznym, a w późniejszym okresie uczęszczał do różnych szkół, a także odbywał kursy i warsztaty – wszystko związane, oczywiście, z aktorstwem. 

Z początku na scenie teatru pojawiał się jedynie w mało popularnych sztukach, które wystawiał z paczką przyjaciół. Kiedy ich niewielka grupa aktorska miała swój występ w Hollywood, w tym samym czasie trwały poszukiwania aktora do filmu „Lęk Pierwotny”. Obsada była już ustalona, za wyjątkiem postaci młodego, chorego psychicznie chłopaka. Richard Gere był już zmęczony bezowocnymi poszukiwaniami odpowiedniego aktora, aż na przesłuchaniu pojawił się Norton. Wprawił jury w osłupienie, pozostawiając daleko za sobą ponad 2000 kandydatów. Zanim doszło do premiery filmu, wieść o niesłychanie utalentowanym, dwudziestoparoletnim Edwardzie Nortonie rozeszła się po Hollywood.

Wkrótce później Ed Norton dostał role w filmie Woddy’ego Allena „Wszyscy mówią: Kocham Cię” oraz w obrazoburczej produkcji Miloša Formana „Skandalista Larry Flint”. Został uhonorowany Złotym Globem. Edward Norton nominacje otrzymał w tym czasie dwie: do Oscara w kategorii „Najlepszy aktor drugoplanowy” oraz do nagrody Brytyjskiej Akademii Filmowej. Co ciekawe, David Fincher, reżyser „Fight Club”, widział aktora tylko w „Larry’m”, ale występ ten tak go zafascynował, że bez wahania powierzył Nortonowi główną rolę w swoim nowym dziele. 

Przed „Podziemnym Kręgiem” Norton zagrał jeszcze w jednym, ważnym filmie – „Więzień Nienawiści”, a po nim jego kariera nabrała jeszcze większego rozpędu. W 2002 roku zobaczyć go można było w aż 4 kinowych hitach: „25. godzina” (którego był też producentem), „Smoochy”, „Frida” i w rewelacyjnej kontynuacji historii Hannibala Lectera – „Czerwonym smoku”. A to dopiero początek… Pełną listę tego, co dokonał Edward Norton – filmy, seriale i jego działania jako reżyser oraz producent, znajdziesz na końcu tego artykułu.

„Więzień nienawiści” i „Fight Club”: najlepsze filmy z Edwardem Nortonem?

„Fight Club” (1999) jest filmem na tyle kultowym, że znają go niemal wszyscy. Jest uważany również za jedną z najlepszych ról, jakie ma na swoim koncie Edward Norton. „Fight Club” opowiada o losach bezimiennego Narratora, który określany jest również często jako Jack – ze względu na używanie specyficznych powiedzonek, np. „Jestem zupełnym brakiem zaskoczenia Jack’a”. Mężczyzna jest zmęczony i znudzony swoim życiem i dąży do autodestrukcji, aż pewnego razu spotyka Tyler’a Durden’a – kolorowego, ekscentrycznego, samowystarczalnego mężczyznę, którym sam chciałby być. A może nim jest, tylko o tym nie wie?…

„Podziemny Krąg” to jednak jedna z wielu produkcji, która otwiera listę pt. „Najlepsze filmy z Edwardem Nortonem”. Aktor ten doskonale radzi sobie w każdej roli, nieustannie udowadniając, jak ogromny warsztat i talent posiada. Oto kilka propozycji, które musisz nadrobić, jeśli jeszcze nie miałaś okazji ich obejrzeć!

Więzień Nienawiści (1998)

Wydany rok przed kultowym „Fight Clubem”, „American History X” jest jednym z arcydzieł kina i najlepszych ról Nortona. To dramat wyreżyserowany przez Tony’ego Kaye’a.

Edward Norton wciela się w nim w Dereka Vinyarda – przywódcę neonazistowskiego ruchu, który zostaje zatrzymany i trafia do więzienia za morderstwo na tle rasowym. Po odbyciu kary, mężczyzna wraca do domu, gdzie z utęsknieniem czeka na niego młodszy brat, Danny, dla którego Derek jest idolem. Mężczyzna jednak stara się jednak przekonać nastolatka, że to, co robił, było złe. 

Jest to film, który budzi mnóstwo emocji – pomijając jednak jego tematykę, nie da się nie pochwalić tutaj rewelacyjnej roli Edwarda Nortona.

Królestwo Niebieskie (2005)

To jeden z filmów z kategorii „epickie”. Jest to obraz Ridleya Scotta w doskonałej obsadzie aktorskiej – zobaczymy tam same znane twarze – m.in. Orlando Blooma, Evy Green czy Liama Neesona. NIE ZOBACZYMY jednak tej, należącej do Edwarda Nortona… Dlaczego więc wspominamy o tym filmie? Tutaj ciekawostka!

Choć Norton ma w nim jedną z bardziej znaczących ról – chorego na trąd Króla Baldwina IV – przez cały film aktor nosi na twarzy srebrną maskę. Mimo to Edward wykazał się tak ogromną charyzmą, doskonałą modulacją głosu i grą ciała, że trudno od niego oderwać oczy i nie zauważyć ogromu jego talentu!

Film ten opowiada o losach kowala Baliana, który załamany po stracie żony i córki, traci wiarę w Boga. W tym momencie odwiedza go rycerz Godfryd z Ibelinu, który zabiera mężczyznę do Ziemi Świętej. Wkrótce okazuje się, że Godfryd jest ojcem Baliana. Akcja osadzona została w czasach wypraw krzyżowych w Jerozolimie, w której, dzięki rządom Króla Baldwina IV, między chrześcijanami i muzułmanami panował pokój.

Birdman (2014)

To oscarowy film reżyserii i scenariusza Alejandro Gonzáleza Iñárritu, będący mieszanką dramatu i słodko-gorzkiej komedii z nieco surrealistycznymi motywami.

Film opowiada o losach niezbyt sławnego już, zapomnianego aktora, Riggana Thomsona (Michael Keaton), który niegdyś wcielał się w rolę kultowego superbohatera w blockbusterach. Aby odzyskać rozpoznawalność i udowodnić wszystkim (oraz sobie) swoją wartość, chce on wystawić broadway’ową sztukę.

W tytule tym Ed Norton wciela się w Mike’a – jednego z aktorów zaangażowanych do przedstawienia. Co ciekawe, odgrywana przez Edwarda postać jest do granic możliwości nieprzyjemna w obyciu. Fakt, że trudno go polubić jedynie potwierdza ogromne umiejętności Nortona!

Osierocony Brooklyn (2019)

Na koniec coś, za czym w pełni stoi Edward Norton. Filmy z jego udziałem to prawdziwe perełki, ale co powiesz na mieszankę dramatu i kryminału, w której Ed Norton nie tylko gra, ale również odpowiada za scenariusz oraz reżyserię?

W tytule tym Norton wciela się w główną rolę – Lionela Essroga. Jest to samotny, prywatny detektyw chorujący na zespół Tourette’a. Mężczyzna próbuje rozwikłać zagadkę morderstwa swojego jedynego przyjaciela i mentora – Franka Minny (Bruce Willis).

Edward Norton. przygotowując się do roli, spotkał się i konsultował z wieloma członkami Amerykańskiego Stowarzyszenia Syndromu Tourette’a. Film uzyskał również akceptację Stowarzyszenia.

Edward Norton: filmografia gwiazdy wielkiego ekranu

Filmy:

• The People vs. Larry Flynt (Skandalista Larry Flynt, 1996) – jako Isaacman
• Primal Fear (Lęk pierwotny, 1996) – jako Aaron Stampler
• Everyone Says I Love You (Wszyscy mówią: kocham cię, 1996) – jako Holden
• Rounders (Hazardziści, 1998) – jako Lester 'Worm’ Murphy
• American History X (Więzień nienawiści, 1998) – jako Derek Vinyard
• Fight Club (Podziemny krąg, 1999) – jako narrator
• Keeping the Faith (Zakazany owoc, 2000) – jako Brian Finn (odpowiadał tu również za reżyserię i produkcję)
• The Score (Rozgrywka, 2001) – jako Jackie Teller
• 25th Hour (25. godzina, 2002) – jako Monty Brogan (odpowiadał tu również za produkcję)
• Death to Smoochy (Smoochy, 2002) – jako Smoochy/Sheldon Mopes
• Frida (2002) – jako Nelson Rockefeller
• Red Dragon (Czerwony smok, 2002) – jako Will Graham
• The Italian Job (Włoska robota, 2003) – jako Steve
• Down in the Valley (Dolina iluzji, 2005) – jako Harlan (zajął się również produkcją)
• Kingdom of Heaven (Królestwo niebieskie, 2005) – jako Król Baldwin IV
• The Illusionist (Iluzjonista, 2006) – jako Eisenheim
• The Painted Veil (Malowany welon, 2006) – jako Walter (odpowiadał także za produkcję)
• Incredible Hulk (2008) – jako Bruce Banner/Hulk
• Pride and Glory (W cieniu chwały, 2009) – jako Ray Tierney
• Leaves of Grass (Co w trawce piszczy?, 2009) – jako bliźniaki Bill Kincaid i Brady Kincaid
• Stone (2010) – jako Gerald Creeson
• Moonrise Kingdom (Kochankowie z Księżyca, 2012) – jako Randy Ward
• Dykator (2012) – gra samego siebie
• The Bourne Legacy (Dziedzictwo Bourne’a, 2012) jako Eric Byer
• Birdman (2014) – jako Mike Shiner
• Grand Budapest Hotel (2014) – jako Henckels
• Collateral Beauty (Ukryte piękno, 2016) – jako Whit
• Motherless Brooklyn (Osierocony Brooklyn, 2019) – jako Lionel Essrog (a dodatkowo scenariusz, reżyseria i produkcja)
• The French Dispatch (Kurier Francuski z Liberty, Kansas Evening Sun, 2021) – jako szofer
• Glass Onion: A Knives Out Mystery (Glass Onion: Film z serii „Na noże”, 2022) – jako Miles Bron
• Asteroid City (2023) – jako Conrad Erap
• Extrapolations (Ekstrapolacje, 2023) – jako Johnatan Chopin

Dubbing:

• Out of the Past (1998) – jako Henry Gerber
• Strange Days on Planet Earth (Dziwne czasy na Ziemi, 2005) – jako narrator
• Xiao Men Shen (Opiekuńczy bracia, 2016) – jako Yu Lei (tutaj ciekawostka – Edward Norton płynnie posługuje się językiem japońskim)
• Sausage Party (2016) – jako Sammy
• Isle of Dogs (Wyspa psów, 2018) – jako Rex