Jim Carrey — filmy i kultowe role legendarnego komika

Początki kariery Jima Carreya: od stand-upu do wielkiego ekranu

James Eugene Redmond Carrey na świat przyszedł 17 stycznia 1962 roku w Newmarket, w Kanadzie, gdzie wychowywał się wraz z trójką rodzeństwa. Co ciekawe, korzenie aktora sięgają do Francji, Szkocji i Irlandii, a jego nazwisko wcześniej brzmiało Carré.

Młody Jim już od najmłodszych lat wykazywał spore poczucie humoru, w szkole rozśmieszał kolegów, naśladując sławnych aktorów. Niestety sielanka nie trwała długo. Gdy Carrey miał 12 lat, jego ojciec stracił pracę i cała rodzina zmuszona była zamieszkać w przyczepie kempingowej. Ich sytuacja była tak trudna, że 2 lata później, zaledwie 14-letni Jim musiał zakończyć swoją edukację i znaleźć pracę, by wspomóc finansowo rodzinę. Za dnia pracował więc w fabryce, a nocą występował jako komik w klubie nocnym Yuk Yuk (skecze do występów pisał razem z ojcem). Pierwsze występy młodego Jima nie spotkały się jednak ze zbytnim uznaniem, co, na szczęście, go nie zniechęciło, tylko zmusiło do bardziej wytężonej pracy. W efekcie czego już jako 17-latek był stałym komikiem Yuk Yuk. Nie minęło dużo czasu, a Carrey zyskał rozgłos w całej Kanadzie.

Wiadomo, że apetyt rośnie w czasie jedzenia. Jim nie zamierzał osiąść na laurach, tym bardziej że stand-up nie był szczytem jego marzeń i na cel obrał Hollywood. Niespełna półtora roku zajęła mu droga na szczyt. Oprócz występów na scenie, często pojawiał się również w telewizji, w programach takich jak „The Tonight Show” czy „Saturday Night Live”. Carrey chciał jednak czegoś więcej. Chciał zabłysnąć na dużym ekranie. 

Pierwsza ku temu okazja pojawiła się w 1984 roku, gdy wystąpił w komedii „Kto pierwszy, ten lepszy” reżyserii Richarda Lestera. Po nim pojawiły się kolejne propozycje m.in. do „Pocałunku księżniczki” Francisa Forda Coppoli, czy „Peggy Sue wyszła za mąż”, gdzie zagrał u boku Kathleen Turner i Nicolasa Cage’a. Niestety żadna z tych ról nie przyniosła mu upragnionej sławy, ani pieniędzy, dzięki którym chciał polepszyć byt swojej rodziny.

Szczęście uśmiechnęło się do niego w 1994 roku, gdy zaproponowano mu główną rolę w filmie „Ace Ventura: psi detektyw”. Co ciekawe film nie uzyskał życzliwości krytyków, za to widzowie przyjęli go ciepło i szybko stał się przebojem. Od tego momentu zaczęło się spełniać hollywoodzkie marzenie Jima, a każda kolejna rola przynosiła mu coraz większą sławę, uznanie i… upragnione pieniądze.

Niestety życie prywatne Carreya dalekie było od ideałów. Aktor był dwukrotnie żonaty. Jego pierwszą żoną była Melissa Wormer, kelnerka z Comedy Store. Ich małżeństwo trwało 9 lat (1986-1995), a owocem związku była córka Jane Erin. Drugą żonę Lauren Holly, Jim poznał na planie filmowym „Głupi i głupszy”. Ten związek trwał niespełna rok. Po drugim nieudanym małżeństwie aktor spotykał się z różnymi kobietami m.in. z Renée Zellweger, Laurie Holden, czy rosyjską baleriną Anastasiją Wołoczkową jednak były to związki krótkotrwałe i żaden z nich nie zakończył się małżeństwem.

Przełomowe role: filmy, które ukształtowały karierę Jima Carreya

Filmografia Jima Carreya prezentuje się imponująco. Kilkadziesiąt nagranych filmów (nie tylko komediowych), 51 nominacji i aż 23 zdobyte nagrody (w tym dwa Złote Globy dla najlepszego aktora). Jednak, mimo że Jim w każdą odegraną przez siebie postać wkłada nie tylko wiele pracy, ale i serca, jest w jego dorobku kilka takich filmów, które miały szczególne znaczenie dla jego kariery. Przyjrzyjmy się bliżej produkcjom, w których zagrał Jim Carrey – filmy, które ukształtowały jego karierę:

„Maska” (1994): początek ery Carreya

„Maska” (ang. „The Mask”) to komedia z 1994 roku, wyreżyserowana przez Chucka Russella. Obok Carreya w filmie tym zobaczymy również Cameron Diaz i Petera Greenea.

Głównym bohaterem filmu jest Stanley Ipkiss (Jim Carrey), nieśmiały i nudny do bólu urzędnik bankowy, którego jedynym przyjacielem jest pies Milo. W życiu Stanleya nie ma fajerwerków, a jego jedyna rozrywka to oglądanie kreskówek i wzdychanie do pięknej Tiny (Cameron Diaz). Jednak pewnego dnia w jego w życiu zachodzą wielkie zmiany. Wszystko za sprawą znalezionej w rzece tajemniczej maski.

„Maska” przyniosła Carreyowi pierwszą nominację do Złotego Globu i śmiało można zaryzykować stwierdzenie, że to właśnie ten film nadał pędu jego karierze.

„Truman Show” (1998): zwrot w karierze

„Truman Show” to dramat komediowy z 1998 roku. Za jego reżyserie odpowiadał Peter Weir. W filmie wystąpiła także Laura Linney, Ed Harris i Noah Emmerich.

Tytułowy bohater, Truman Burbank (Jim Carrey), wiedzie spokojne szczęśliwe życie w miasteczku Seahaven. Ma kochającą żonę, stałą pracę i… nieodparte wrażenie, że ktoś go obserwuje. Niebawem z przerażeniem odkrywa, że jego życie to zwykła fikcja stworzona na potrzeby stacji telewizyjnej, a on sam, nieświadomie, uczestniczy w serialowej mydlanej operze.

„Truman Show” to pierwszy zdobyty Złoty Glob Carreya. Pokazał on aktora w zupełnie innym świetle, a sam obraz został okrzyknięty ponadczasowym.

„Zakochany bez pamięci” (2004)

„Zakochany bez pamięci” to dramat  2004 roku z Jimem Carreyem i Kate Winslet w reżyserii Michela Gondry.

Mogłoby się wydawać, że to historia jakich wiele. Po długotrwałym związku, Clementine (Kate Winslet) i Joel (Jim Carrey) postanawiają się rozstać. Nie byłoby w tym nic niezwykłego, gdyby nie mail do Joela, z którego dowiaduje się, że jego była dziewczyna wymazała z pamięci wszelkie związane z nim wspomnienia. Sfrustrowany mężczyzna postanawia uczynić to samo, jednak w trakcie zabiegu odkrywa, że jego miłość do Clementine nie wygasła.

Obsadzenie Carreya w filmie początkowo wzbudzało wiele kontrowersji. Zastanawiano się, czy aktor udźwignie rolę w tak poważnym filmie. Carrey po raz kolejny udowodnił, że jest aktorem światowej klasy. „Zakochany bez pamięci” otrzymał wiele nagród (w tym Oscara), a sam Carrey nominację do Złotego Globu dla najlepszego aktora.

Jim Carrey jako ikona komedii: Ace Ventura, Lloyd Christmas i inni

Jim Carrey ze swoim naturalnym talentem, którego pozazdrościć mu mogą nawet najwięksi aktorzy komediowi, niejednokrotnie w swoich kreacjach rozbawiał publiczność do łez. Wykorzystywane przez niego praktycznie nieograniczone środki wyrazu artystycznego, jak sposób mówienia, poruszania się czy mimika, sprawiają, że Carrey nawet filmy ze średnim scenariuszem potrafi zamienić w złoto.

Mało kto o tym wie, ale twórcy pierwszej odsłony „Ace Ventura” dwa lata przekonywali Jima do zagrania w ich filmie. Ten zgodził się w końcu, ale pod warunkiem, że będzie mógł sam nanieść poprawki w scenariuszu. Efektem był napisany przez Carreya od nowa scenariusz, a jedyne, co pozostało z pierwotnego pomysłu, to główna postać, czyli psi detektyw. Wyszło to zresztą na dobre produkcji, bo Ace Ventura podbił serca widzów (i to w obu odsłonach).

Zaraz po przygodach psiego detektywa i niesamowitej „Masce” przyszedł czas na rolę, delikatnie mówiąc, nieogarniętego Lloyda w filmie „Głupi i głupszy” (1994). I tutaj Carrey wyniósł na szczyty swoją grę aktorską, tym bardziej że, wbrew pozorom, zagranie totalnego głupka wcale nie jest takie proste. W filmie towarzyszył mu równie doskonały amerykański aktor Jeff Daniels w roli Harry’ego (przyjaciela Lloyda). Chociaż publiczność była oczarowana przygodami dwójki przyjaciół, krytycy nie podzielali ich euforii. W związku z czym, Carrey otrzymał nominację do Złotej Maliny za najgorszy debiut aktorski.

Kolejną komedią w bogatym dorobku aktora, wobec której nie można przejść obojętnie jest „Bruce Wszechmogący” (2003). Carrey wielokrotnie pokazywał, że grę przed kamerami traktuje jak dobrą zabawę, był więc doskonałym kandydatem do roli tytułowego Bruce’a — reportera, który do swojej dyspozycji otrzymał boskie moce. Świetna gra Carreya i doskonała obsada (Jennifer Aniston, Morgan Freeman i Steve Carell) sprawiają, że do tej pozycji wraca się wielokrotnie.

Jim Carrey — filmografia

Kariera aktorska Jima Carreya to kilkadziesiąt filmów. Chociaż kojarzymy go głównie z komedii, aktor wielokrotnie udowodnił, że doskonale czuje się również w innych gatunkach, jak np. dramat czy nawet thriller. Poznajmy pełny dorobek filmowy Jima Carreya:

• Introducing… Janet (Przedstawiamy… Janet, 1981) – jako Tony Moroni
• All In Good Taste (Wszystko w dobrym smaku, 1983) – jako Ralph Parker
• Copper Mountain (Totalny odjazd, 1983) – jako Bobby Todd
• Finders Keepers (Kto pierwszy, ten lepszy, 1984) – jako Lane Bidlekoff
• The Duck Factory (1984) – jako Skip Tarkenton
• Once Bitten (Pocałunek księżniczki, 1985) – jako Mark Kendall
• Peggy Sue Got Married (Peggy Sue wyszła za mąż, 1986) – jako Walter Getz
• The Dead Pool (Pula śmierci, 1988) – jako Johnny Squares
• Earth Girls Are Easy (Ziemskie dziewczyny są łatwe, 1988) – jako Wiploc
• Pink Cadillac (Różowy cadillac, 1989) – jako Lounge Entertainer
• Mike Hammer: Murder Takes All (Śmierć przed kamerą, 1989) – jako Brad Peters
• High Strung (Piekielny dzień, 1992) – jako Śmierć
• Doing Time on Maple Drive (Szokujące wyznanie, 1992) – jako Tim
• The Mask (Maska, 1994) – jako Stanley Ipkiss / Maska
• Ace Ventura: Pet Detective (Ace Ventura: Psi detektyw, 1994) – jako Ace Ventura
• Dumb & Dumber (Głupi i głupszy, 1994) – jako Lloyd Christmas
• Ace Ventura: When Nature Calls (Ace Ventura: Zew natury, 1995) – jako Ace Ventura
• Batman Forever (1995) – jako Edward Nygma
• The Cable Guy (Telemaniak, 1996) – jako Chip Douglas
• Liar Liar (Kłamca, kłamca, 1997) – jako Fletcher Reede
• Simon Birch (1998) – jako dorosły Joe Wenteworth
• The Truman Show (Truman Show, 1998) – jako Truman Burbank
• Man on the Moon (Człowiek z księżyca, 1999) – jako Andy Kaufman
• Me, Myself & Irene (Ja, Irena i Ja, 2000) – jako Charlie/Hank
• How the Grinch Stole Christmas (Grinch: Świąt nie będzie, 2000) – jako Grinch
• The Majestic (Majestic, 2001) – jako Peter Appleton / Luke Trimble
• Bruce Almighty (Bruce Wszechmogący, 2003) – jako Bruce Nolan
• Pecan Pie (2003) – jako kierowca
• Eternal Sunshine of the Spotless Mind (Zakochany bez pamięci, 2004) – jako Joel Barish
• Lemony Snicket’s A Series of Unfortunate Events (Lemony Snicket: Seria niefortunnych zdarzeń, 2004) – jako Hrabia Olaf
• Fun with Dick and Jane (Dick i Jane: Niezły ubaw, 2005) – jako Dick Harper
• Numer 23 (2007) – jako Walter Sparrow
• Yes Man (Jestem na tak, 2008) – jako Carl Allen
• I Love You Phillip Morris (2009) – jako Steven Russell
• Presidential Reunion (2010) – jako Ronald Reagan
• Pan Popper i jego pingwiny (Mr. Popper’s Penguins, 2011) – jako pan Popper
• Anchorman 2: The Legend Continues (Legenda telewizji 2: Kontynuacja, 2013) – jako Scott Riles, prezenter CBC News
• Kick-Ass 2 (2013) – jako Sal Bertolinni i pułkownik Stripes
• Niewiarygodny Burt Wonderstone (The Incredible Burt Wonderstone, 2013) – jako Steve Gray
• Dumb and Dumber To (Głupi i głupszy bardziej, 2014) – jako Lloyd Christmas
• The bad batch (Outsiderka, 2016) – jako Pustelnik
• Dark Crimes (Prawdziwe zbrodnie, 2016) – jako Tadek Pietrzak
• Sonic the Hedgehog (Sonic. Szybki jak błyskawica, 2020) – jako doktor Ivo Robotnik
• Sonic the Hedgehog 2 (Sonic 2. Szybki jak błyskawica, 2022) – jako doktor Ivo Robotnik

Seriale:

• The Duck Factory (1984) – jako Skip Tarkenton
• In Living Color (1990) – różne role
• The Office (2011) – cameo, jako kandydat na dyrektora biura
• 30 Rock (Rockefeller Plaza 30, 2012) – jako Dave Williams
• Kidding (2018 – 2020) – jako Jeff / Pan Pickles

Aktor dubbingowy:

• The Itsy Bitsy Spider (1992) – jako Exterminator
• Lemony Snicket’s A Series of Unfortunate Events (Lemony Snicket: Seria niefortunnych zdarzeń, 2004) – jako hrabia Olaf (gra komputerowa)
• Horton Hears a Who! (Horton słyszy Ktosia, 2008) – jako Horton 
• Under the Sea 3D (Pod taflą oceanu 3D, 2009) – jako narrator
• Opowieść wigilijna (A Christmas Carol, 2009) – jako Ebenezer Scrooge
• Kids (2014) – jako lokaj

Jim Carrey poza ekranem: aktywizm i sztuka

Aż trudno w to uwierzyć, że jeden z najpopularniejszych na świecie aktorów komediowych często borykał się z depresją. Niestety… ciężkie dzieciństwo, pogoń za sukcesem, śmierć rodziców – to wszystko odcisnęło w jego życiu piętno. I gdy w 2015 roku samobójstwo popełniła jego była partnerka, Cathriona White (makijażystka), a on został oskarżony o nieumyślne spowodowanie jej śmierci, Carrey przeżył załamanie.

Lekarstwem na depresję okazała się być sztuka. Jim zajął się tym, co pomagało mu już w latach dziecięcych — malarstwem i rzeźbą. Jego dzieła podejmują różne tematy — społeczne, religijne czy polityczne, a on sam przyznaje, że dzięki swojej sztuce ma możliwość dumać nad sensem istnienia.

Dzięki swojej aktywności na portalu X (niegdyś Twitterze), Carrey dał się również poznać jako aktywista. Jego wpisy dotyczą głównie aktualnej sytuacji politycznej, czy problemów społecznych. W 2016 roku wzywał także do bojkotu Facebooka.

Najnowsze projekty i działalność: co teraz robi Jim Carrey?

Od czasu powstania ostatniego filmu z udziałem Carreya, o aktorze zrobiło się cicho. Jim stwierdził, że w świecie filmowym i tak zrobił wiele, a życie z dala od blasku fleszy bardzo mu się podoba. Ma też dzięki temu więcej czasu, by poświęcić się malarstwu.

 Jim Carrey w 2022 roku ogłosił swoje przejście na emeryturę w branży filmowej. Dodał jednak, że jeśli pojawi się możliwość zagrania w takim filmie, dzięki któremu będzie mógł przekazać coś ważnego ludzkości, to zapewne zgodzi się na udział w takim projekcie. Czy zobaczymy go jeszcze na dużym ekranie? Czas pokaże…