Blue Monday: najbardziej depresyjny dzień roku — czy naprawdę istnieje?

Historia i fakty o Blue Monday: prawda czy mit?

Pojawienie się Blue Monday jako koncepcji wiąże się z pracą psychologa o nazwisku Dr. Cliff Arnall. W 2005 roku Arnall stworzył wzór matematyczny, który uwzględniał różne czynniki, takie jak pogoda, długość dni, długi okres od świąt Bożego Narodzenia oraz czas od złożenia postanowień noworocznych. Wynikiem tego równania było wyznaczenie jednego konkretnego dnia w styczniu jako najbardziej depresyjnego w roku. Na początku stycznia wyszukiwarki zalewa pytanie „blue monday co to”, ewentualnie: „kiedy wypada blue monday”.

Mimo że pojęcie funkcjonuje potocznie w popkulturze Blue Monday to NIE JEST teoria naukowa i warto o tym pamiętać. Eksperci i specjaliści podkreślają, że sam wzór bazuje na niepoliczalnych zmiennych. Warto zwrócić uwagę na to, że na naszą kondycję psychiczną nie mają wpływu tylko czynniki zewnętrzne, a wyznaczanie konkretnej daty uznawanej jako „najgorszy dzień w roku” samo w sobie może być sugestywne i powodować spadek nastroju. Jednakże można wykorzystać ten okres na czułe przyjrzenie się swoim potrzebom, emocjom i ciału, co zawsze jest niezmiernie ważne i cenne.

W okresie jesienno-zimowym jesteśmy bardziej narażeni na spadek nastroju, często też mierzymy się z ogólnym osłabieniem odporności. Sytuacja pandemii, w której znajdowaliśmy się długi czas, także wystawiła nasze zasoby na próbę. Co więcej zmusiła nas do odnalezienia się w nowej rzeczywistości. Codziennie też jesteśmy odbiorcami informacji, które wywołują w nas lęk, niepokój, a także poczucie bezradności i frustrację. Naukowcy i lekarze podkreślają, że zdrowie nie oznacza jedynie braku choroby. Warunkiem określenia człowieka jako zdrowego jest jego dobre samopoczucie fizyczne, psychiczne i społeczne. Jeśli odczuwasz dyskomfort psychiczny, który może wpływać na twoje ciało i odwrotnie, a także odcinać cię od innych ludzi czy ograniczać możliwość i chęć podejmowania różnych aktywności, trudno mówić o cieszeniu się pełnym zdrowiem.

Nic więc dziwnego, że wokół samego Blue Monday narosło wiele kontrowersji. Krytycy podkreślają, że ta pseudonaukowa teoria nie ma żadnego uzasadnienia, a najbardziej depresyjny dzień w roku po prostu nie istnieje. Po pierwsze, samo wyznaczanie takiego dnia na podstawie matematycznego wzoru jest kwestionowane, po drugie, nauka nie potwierdza istnienia jednego określonego dnia, który miałby ogólny wpływ na nastrój ludzi.

Co na ten temat mówią psychologowie? – W Polsce obecnie na depresję choruje ok. 1,2 mln osób, a liczba chorych wciąż rośnie. Dobrze więc, że zwraca się uwagę na ten problem. Jednak używanie sformułowania „najbardziej depresyjny dzień w roku” w kontekście Blue Monday to działanie niezwykle szkodliwe społecznie. Po raz kolejny słowo „depresja” jest tu używane w kontekście chwilowo obniżonego nastroju, umniejszając znaczenie jednej z najbardziej powszechnych chorób naszych czasów — powiedziała w rozmowie z Medonetem.

Ciekawym aspektem Blue Monday jest to, że sam fakt jego istnienia w mediach może wpłynąć na samopoczucie ludzi. Kiedy ludzie są bombardowani informacjami o „najsmutniejszym dniu roku,” mogą być bardziej skłonni do odczuwania smutku lub przygnębienia. Ta samospełniająca się przepowiednia, doprowadzi do tego, że ludzie naprawdę czują się gorszy dzień tylko dlatego, że są tego świadomi.

Blue Monday: jak jego percepcja zmienia się na przestrzeni lat

Nie da się zaprzeczyć, że Blue Monday stał się powszechnie rozpoznawalnym pojęciem i jest często wykorzystywany w mediach i marketingu. Od tej pory trzeci poniedziałek stycznia jest często używany jako pretekst do promocji produktów lub usług, które mają poprawić nasze samopoczucie w tym „trudnym dniu”. Jednak warto zwrócić uwagę, że nie jest to naukowo udowodnione jako rzeczywisty „najbardziej depresyjny dzień roku”.

Od samego początku Blue Monday spotkał się z krytyką ze strony naukowców, psychologów i ekspertów ds. zdrowia psychicznego. Wielu z nich uważa, że próba sprowadzenia depresji i złego samopoczucia do jednego konkretnego dnia jest nadmiernym uproszczeniem. Depresja to złożone zaburzenie psychiczne, które nie podlega tak prostym kalkulacjom.

Poza tym, sama data Blue Monday jest każdego roku inna, w zależności od czynników uwzględnionych w wzorze Arnalla. To podważa stałość tego „najsmutniejszego dnia w roku” i dowodzi, że może to być bardziej wynalazkiem mediów i marketingu niż naukowym faktem.

Radzenie sobie z Blue Monday: jak zachować pozytywne nastawienie po świętach

Chociaż Blue Monday może być jedynie mitologią, nie oznacza to, że ludzie nie mogą odczuwać spadku nastroju po okresie świątecznym. Wielu z nas boryka się z tzw. „depresją poświąteczną”, która może być spowodowana zmianą rytmu życia, rozczarowaniem po zakończeniu okresu świątecznego czy postanowieniami noworocznymi, których nie udaje się zrealizować. Nie ma jednak ma powodu, aby dać się zwieść tej tajemniczej koncepcji. Warto poznać sposoby radzenia sobie z ewentualnym spadkiem nastroju i zachować pozytywne nastawienie po świętach.

Aby radzić sobie z Blue Monday lub okresem poświątecznym, warto skorzystać z kilku sprawdzonych rad:

• Skoncentruj się na aktywności fizycznej: ruch to doskonały sposób na poprawę nastroju. Regularna aktywność fizyczna pomaga wyzwolić endorfiny – hormony szczęścia. Nawet krótki spacer na świeżym powietrzu może zrobić różnicę, zadbaj o codzienny, min. 20- minutowy wysiłek, najlepiej na świeżym powietrzu,
• Stosuj techniki oddechowe: prawidłowy oddech jest podstawowym warunkiem osiągnięcia relaksacji mięśniowej i odprężenia psychicznego.
• Skoncentruj się na pozytywnych chwilach: pamiętaj o pozytywnych chwilach z okresu świątecznego i starajmy się czerpać radość z drobnych rzeczy w codziennym życiu.
• Planuj przyjemności: zaplanuj coś, na co możesz się cieszyć po okresie świątecznym. To może być spotkanie z przyjaciółmi, wyjście do kina lub na ulubioną kawę.
• Pomagaj innym: dobroczynność i pomoc innym mogą przynieść ogromne zadowolenie i satysfakcję. Pomożesz nie tylko innym, ale także poprawisz swoje własne samopoczucie.
• Znajdź wsparcie: rozmawiaj z bliskimi o swoich uczuciach. Dzielenie się swoimi emocjami z przyjaciółmi lub rodziną może pomóc w złagodzeniu uczucia samotności i przygnębienia.

Jak obchodzić Blue Monday: świętowanie czy unikanie?

Teraz, gdy dowiedzieliśmy się więcej o Blue Monday i jak radzić sobie z potencjalnym spadkiem nastroju, pozostaje pytanie, jak możemy obchodzić ten dzień. Odpowiedź zależy od naszych indywidualnych preferencji i podejścia do tego zagadnienia.

Świętowanie Blue Monday

Jeśli masz skłonność do smutku po okresie świątecznym, Blue Monday może być okazją do celebracji i dbania o siebie. Oto kilka pomysłów:

• Planuj coś wyjątkowego: Zarezerwuj czas na coś, co sprawia ci radość, na przykład spotkanie z przyjaciółmi czy wieczór w spa.
• Praktykuj samopomoc: Skorzystaj z technik relaksacyjnych, medytacji lub jogi, aby złagodzić stres i poprawić samopoczucie.
• Daj sobie przyzwolenie na lenistwo: Jeśli czujesz się zmęczony, pozwól sobie na spokojny wieczór w towarzystwie ulubionej książki lub filmu.
• Podziel się radością: Pomożesz nie tylko sobie, ale także innym, angażując się w akcje charytatywne lub pomagając potrzebującym.
• Urządź sobie domowe spa: odrobina rozpusty jeszcze nikomu nie zaszkodziła, prawda? Kup sobie nowy kosmetyk i oddaj się słodkiemu nic nie robieniu – taka sjesta potrafi poprawić humor jak mało co!

Unikanie Blue Monday

Jeśli obawiasz się, że Blue Monday może cię przytłoczyć, istnieją strategie, które pomogą ci go uniknąć:

• Zaplanuj aktywności: Zajmij się projektami lub hobby, które pochłoną twoją uwagę.
• Unikaj nadmiernego stresu: Ogranicz dodatkowe zobowiązania i nie obciążaj się pracą.
• Wsparcie psychologiczne: Jeśli masz tendencję do depresji, skonsultuj się z terapeutą lub psychologiem.
• Zdrowy tryb życia: Dbaj o zdrowy sen, odpowiednią dietę i regularną aktywność fizyczną.

Blue Monday może być tylko jednym dniem w kalendarzu, ale jego wpływ na nasze samopoczucie zależy od nas. Niezależnie od tego, czy wybierasz świętowanie czy unikanie, pamiętaj, że ważne jest dbanie o swoje zdrowie psychiczne i fizyczne przez cały rok, a nie tylko w jednym konkretnym dniu. Niech to będzie czas refleksji, dbania o siebie i o innych oraz okazja do czerpania radości z małych rzeczy w życiu. W końcu, każdy dzień może być dobry, jeśli podejdziemy do niego z pozytywnym nastawieniem i otwartym sercem.