Ramadan to święty miesiąc obchodzony przez wyznawców islamu na całym świecie. Warto wiedzieć, dlaczego oraz w jaki sposób okres ten wyróżnia się w kalendarzu muzułmanów. Wiedza ta pomoże Ci lepiej zrozumieć islam, ale też przyda się podczas planowania wyjazdu do krajów muzułmańskich, takich jak np. popularne turystycznie Maroko. Czytaj dalej, aby poznać odpowiedzi na wszystkie nurtujące Cię pytania!
Spis treści
Ramadan — co to jest?
Pięć filarów islamu wskazuje na główne obowiązki każdego muzułmanina. Należą do nich: wiara w jednego boga, modlitwa, jałmużna, pielgrzymka do Mekki oraz post, który odbywa wtedy, gdy trwa Ramadan. Co to oznacza?
Ramadan, w niektórych krajach znany także jako Ramazan, to święty miesiąc w religii islamu. Wyznawcy wierzą, że w tym czasie, w roku 610, rozpoczęło się objawianie Koranu, czyli świętej księgi dla wszystkich Muzułmanów. Prorokowi Mahometowi miał ukazać się archanioł Dżibril (znany także w kulturze chrześcijańskiej jako archanioł Gabriel), aby objawić mu kilka pierwszych wersów. Objawienie to zwane jest Lajlat al-Kadr.
Wśród muzułmanów Ramadan znany jest przede wszystkim jako miesiąc postu i modlitwy. Oprócz tego wiąże się on również z czasem nadziei i odnowy, dlatego też wielu wiernych traktuje go jako dobry moment na nowy, czysty start lub wielką zmianę w życiu.
Kiedy jest Ramadan?
Przede wszystkim warto wiedzieć, kiedy jest Ramadan. To dziewiąty miesiąc w kalendarzu muzułmańskim, który jest kalendarzem księżycowym – oznacza to, że miesiąc rozpoczyna się wtedy, gdy księżyc znajduje się w nowiu. System ten używany jest głównie do celów religijnych. Podług niego każdy miesiąc trwa od 29 do 30 dni. Dlatego też, zależnie od roku, konkretna data Ramadanu może się różnić – święty miesiąc nie ma swojego stałego terminu. W przeszłości trwał zarówno w miesiącach letnich jak i w zimowych.
W 2024 roku Ramadan rozpocznie się w niedzielę 10 marca i potrwa do poniedziałku 8 kwietnia, a zatem, co ciekawe, zbiegnie się z chrześcijańską Wielkanocą oraz żydowskimi obchodami Postu Estery i święta Purim.
Ile trwa Ramadan?
To, ile trwa Ramadan, różni się w zależności od obserwacji nowiu. Zazwyczaj święty miesiąc trwa od 29 do 30 dni. Jego ostateczna długość zależy od księżyca, a więc w różnych krajach moment rozpoczęcia i zakończenia może się nieznacznie różnić.
Jak muzułmanie obchodzą Ramadan — zasady, tradycje i praktyki
Obchody Ramadanu mogą się różnić zależnie od regionu i kultury, ale większość jego elementów pozostaje wspólnych wśród wyznawców islamu na całym świecie. Przedstawiamy wszystko, co wiąże się ze sposobem, w jaki obchodzony jest Ramadan – zasady, tradycje oraz codzienne praktyki!
Post
Jedną z najważniejszych zasad w Ramadanie pozostaje post, czyli saum. Polega on na powstrzymywaniu się od wszelkich przyjemności: jedzenia, picia, palenia papierosów oraz odbywania stosunków seksualnych od wschodu do zachodu słońca.
Post ma być formą samodyscypliny, wspomagającą duchową kontemplację oraz oczyszczenie. Pierwszym posiłkiem spożywanym przez muzułmanina po zachodzie słońca oraz po modlitwie jest iftar, który często odbywa się wspólnie z rodziną lub innymi wiernymi. Natomiast drugi, a jednocześnie ostatni posiłek przed wschodem słońca to suhur – ma on dostarczyć energii na cały dzień poszczenia.
Modlitwa
Każdy muzułmanin ma obowiązek modlić się pięć razy dziennie. W ciągu Ramadanu zaleca się jednak, aby liczbę tę zwiększyć, a każda z modlitw powinna być znacznie bardziej intensywna. Przykładem może być czas at-tarałih – jest to nocna modlitwa odbywająca się po piątej, obowiązkowej modlitwie. Może być ona wykonywana w domu, jednak zaleca się jak najczęstsze modlenie się w meczecie.
Recytacja Koranu
Ramadan to czas refleksji oraz pogłębiania wiary, dlatego też wielu muzułmanów stara się przez ten czas lepiej poznać i zrozumieć islam poprzez czytanie świętej księgi – Koranu. Po odmówieniu fragmentów ludzie zwracają się modlitwami do Boga, wyrażając życzenia pomyślności, zdrowia oraz prośby o ochronę.
Jałmużna
Ramadan jest miesiącem, w którym muzułmanie starają się zwiększyć swoją działalność charytatywną, często poprzez przekazywanie datków na cele dobroczynne. Święte zasady islamu obejmują zakat, czyli obowiązkową formę jałmużny, którą wiele osób stara się szczególnie praktykować w czasie tego wyjątkowego miesiąca.
Zakończenie Ramadanu
Ramadan kończy się świętem zwanym Eid al-Fitr. Jest to uroczystość dziękczynienia – muzułmanie odwiedzają się w atmosferze radości, witając się przy tym słowami „Eid Mubarak”, co tłumaczyć można jako „Błogosławione Święto”. Wszyscy składają sobie wówczas serdeczne życzenia i obdarowują się prezentami. To okres radości, modlitw, pojednania oraz wdzięczności wobec Boga za przeżycie świętego postu i otrzymanie przebaczenia za grzechy.
Ramadan: porady dla podróżujących do krajów muzułmańskich
Każdy, kto planuje odwiedzić kraje muzułmańskie w trakcie Ramadanu, może być spokojny – wyjazd taki nie jest problematyczny dla turystów. Zależnie od wybranego państwa i regionu mogą jednak pojawić się pewne różnice.
Restauracje i inne lokale gastronomiczne w dużych miastach oraz w miejscowościach nadmorskich pozostają otwarte w ciągu dnia. Należy jednak przygotować się na duże zapełnienie ich po zachodzie słońca, gdy wielu muzułmanów udaje się na swój pierwszy posiłek po zakończeniu dnia postu.
Udając się do miejsc publicznych oraz miejsc kultu szanuj okoliczne zwyczaje – porozmawiaj z dziećmi na temat tego, w jaki sposób zachować się przechodząc obok meczetów, słysząc głosy modlących się oraz widząc osoby ubrane w tradycyjny strój arabski.
Przyjeżdżając do muzułmańskiego kraju w trakcie Ramadanu, warto przede wszystkim okazać należyty szacunek jego mieszkańcom. Dlatego też nie zaleca się organizowania głośnych imprez przed zachodem słońca. Nie zaleca się także objadania, picia (szczególnie alkoholu) oraz palenia w trakcie dnia – szczególnie w miejscach do tego niewskazanych.
Pamiętaj, że zwyczaje mogą różnić się nawet między regionami w jednym kraju. Dlatego zawsze warto wcześniej dowiedzieć się o miejscowych tradycjach i przestrzegać zasad etykiety.
Ramadan: jak wspierać przyjaciół i rodzinę obchodzących ten miesiąc
Co zrobić, jeśli chcesz wesprzeć swoich przyjaciół oraz rodzinę obchodzącą Ramadan? Najważniejsze jest, aby okazać należyty szacunek oraz zrozumienie. Nie należy nakłaniać do łamania zasad, przeszkadzać w modlitwie czy zapraszać na wystawne posiłki lub wyjścia do restauracji. Zamiast tego warto zainteresować się tą religią i spróbować poznać ją bliżej!
Często zdarza się tak, że w trakcie Ramadanu organizowane są spotkania i imprezy przy jedzeniu. Nie oznacza to jednak, że nie należy zapraszać znajomych muzułmanów na wspólne świętowanie! Doskonałym pomysłem będzie przygotowanie osobnego talerza lub pojemnika z jedzeniem, które wyznawcy islamu będą mogli zabrać ze sobą do domu, aby spożyć je po zachodzie słońca. Możesz też spróbować zorganizować przyjęcie w godzinach wieczornych – po zachodzie słońca.
Jeśli jeden z członków Twojej rodziny, przyjaciel lub znajomy ze szkoły obchodzi Ramadan, nie wymaga się, aby pościć w jego obecności. Wiele osób decyduje się jednak na to, na znak solidarności i szacunku dla religii.
